Nhiệm vụ xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng đã được xác định Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX. Với nhiệm vụ này đã khẳng định được đường lối của Đảng ta trong việc tổ chức, cải cách bộ máy nhà nước, để xây dựng một kiểu Nhà nước của dân, do dân và vì dân. Chính vì thế, việc liên hệ xây dựng nhà nước pháp quyền hiện nay đóng vai trò rất quan trọng.
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa được hiểu như thế nào?
Trải qua rất nhiều các chế độ giai cấp và nhiều lần thay đổi cơ chế hoạt động của bộ máy nhà nước từ thời phong kiến đến nay. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa được phát triển với một phương thức là tổ chức nền chính trị xã hội chủ nghĩa (XHCN) và Nhà nước XHCN. Với mục đích là không ngừng duy trì bản chất của giai cấp công nhân và tính nhân dân. Phát huy tính dân chủ, công bằng văn mình làm cho nước ta trở nên trong sạch, vững mạnh.
Hay cũng có thể hiểu nhà nước pháp quyền XHCN là nhà nước của dân, do dân và vì dân đặt dưới sự điều chỉnh tối cao của pháp luật.
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hoạt động dựa trên nguyên tắc
- Quyền lực của nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.
- Thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, mọi chủ thể trong xã hội đều phải tôn trọng và nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật mà Hiến pháp là bộ luật tối cao nhất.
- Khẳng định và bảo vệ quyền con người, quyền công dân, tôn trọng sự bình đẳng của mọi cá nhân trong việc thực hiện quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong khuôn khổ pháp luật. Không có bất cứ sự phân biệt đối xử nào khi tham gia vào bộ máy của nhà nước.
- Đảng Cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Nắm rõ những nguyên tắc hoạt động của Nhà nước để từ đó đưa ra những liên hệ xây dựng nhà nước pháp quyền hiện nay. Phải dựa trên sự đảm bảo tính công khai, minh bạch, khả thi và hiệu quả.
Liên hệ xây dựng nhà nước pháp quyền hiện nay
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải được xây dựng dựa trên quyền và lợi ích của nhân dân. Chính vì vậy, cần chú ý:
- Tiếp tục xây dựng và phát triển, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
Sự lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước là yếu tố then chốt và xuyên suốt. Đây chính là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị. Tích cực xây dựng một Nhà nước trong sạch, vững mạnh, dân chủ, văn minh.
- Phát huy một cách tối đa quyền làm chủ của nhân dân trong việc xây dựng và quản lý nhà nước.
Cần phát huy những bản chất tốt đẹp của dân tộc ta từ bao đời nay , ngăn chặn tình trạng quan liêu, đẩy lùi tình trạng tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu của các cán bộ trong bộ máy nhà nước. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Để có thể làm được thì cần nâng cao chất lượng chế độ dân chủ đại diện, mở rộng và có cơ chế để thực hiện chế độ dân chủ trực tiếp một cách công bằng, minh bạch và văn minh. Ví dụ như: cải tiến chế độ và hình thức bầu cử, tạo cơ hội cho cử tri đối thoại với ứng cử viên hoặc được tham gia, giám sát và thực hiện giai đoạn kiểm tra và công bố kết quả bầu cử.
- Tổ chức lại bộ máy của chính quyền địa phương, xây dựng đội ngũ cán bộ làm việc có hiệu quả
Phát huy tối đa vai trò của các Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Xây dựng các hình thức, biện pháp đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân. Chỉ đích danh và giao trách nhiệm cho ban cụ thể về các vấn đề như: tổ chức xây dựng, thực hiện hương ước,…Tránh để tình trạng người dân không nắm rõ và hiểu sai và có thái độ không nhiệt tình khi dân có thắc mắc cần giải quyết.
Việc liên hệ xây dựng nhà nước pháp quyền hiện nay là việc có ý nghĩa quan trọng và mang tính cấp bách. Bên cạnh việc xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa vững mạnh, công bằng, văn minh Đảng và Nhà nước cũng cần liên hệ với một số nước đang phát triển. Để đưa ra những hướng phát triển phù hợp trong thời gian tới.