Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu là một trong những khái niệm cơ bản về đầu tư – kinh doanh mà bất cứ ai trong nghề cũng để phải hiểu rõ và biết cách tính. Nó chính là một loại số liệu phản ánh xem công ty đo có thực sự phát triển hay đang thụt lụi, nếu có phát triển thì phát triển ở mức độ nào? thấp, trung bình hay cao. Qua đó, đánh giá chính xác được thực trạng của công ty để có thể tiếp tục hoạt động theo các kế hạch phát triển đề ra trước đó hay thay đổi để có được sự hiệu quả tốt hơn.
Một số định nghĩa trong đầu tư – kinh doanh
Khi bắt tay vào công việc kinh doanh, chúng ta cần phải có những hiểu biết cơ bản của những khái niệm chuyên ngành cũng như hiểu được cách vận hành của hoạt động đầu tư – kinh doanh
Không những cần phải tính toán khi bắt đầu tham gia đầu tư, trong quá trình đầu tư mà kể cả khi đã th được lợi nhuận thì chúng ta cũng phải tính toán xem lợi nhuận thu về có đúng như dự kiến hay không, những biến động liên quan. Lợi nhuận thuần là chỉ số cho thấy mức lợi nhuận tăng thêm cho mỗi đơn vị hàng hoá hoặc dịch vụ được bán ra, cung cấp trên thị trường. Chỉ số này dùng để cho thấy được hoạt động kinh doanh đó có thực sự hiệu quả hay không? hiệu quả ở mức độ nào.
Lợi nhuận hoạt động được tính bởi thu nhập của hoạt động bán hàng chia cho doanh thu của loại hàng hoá, dịch vụ đó. Theo đó, thu nhập hoạt động này sẽ bằng thu nhập trước khi đóng thuế và các khoản lãi vay mà xuất phát từ hoạt động kinh doanh đó. Ngoài ra còn có các khái niệm như lợi nhuận trước thuế và khoản khấu hao ( Biên EBITDA), lợi nhuận ròng, biên lợi nhuận trước thuế (Biên EBT), Biên lợi nhuận phân phối.
Trong lợi nhuận đầu tư thì sẽ có những khái niệm khác nhau như tỷ số lợi nhuận trên doanh thu, tỷ suất sinh lợi trên tài sản, (ROCE) tỷ suất sinh lợi trên bình quân tổng số vốn cổ phần thường, …
Tỷ suất sinh lợi trên tài sản viết tắt là ROA là một khái niệm chỉ ra bình quân một đồng tài sản được sử dụng để sản xuất kinh doanh sẽ cho ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận thu về. Nó thể hiện cho quá trình sản xuất kinh doanh đó có hiệu quả hay không, đánh giá cho quá trình tổ chức, hoạt động và quản lý của cả bộ máy của công ty trong mỗi dự án đầu tư.
ROCE là ỷ suất sinh lợi trên bình quân số vốn cổ phần thường. Nó đại biểu co khả năng sinh lợi mà dự án này đem lại cho các cổ đông ( trong đó không bao gồm cổ đông ưu đãi). Tỉ số này được tính bằng cách chia hiệu số của thu nhập ròng trừ đi cổ tức ưu đãi cho bình quan vốn cổ phần thường ( được tính bằng cách cộng số vốn cổ phần thường của năm trước và năm nay chia cho 2)
Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu ( Return On Sales – ROS) còn được hiểu là suất sinh lời dự trên doanh thu. Đây là một chỉ số phản ánh xem doanh nghiệp đó thu được bao nhiêu lợi nhuận trên tổng 100 đồng doanh thu. Đơn vị tính là %. Được tính bằng cách lấy lợi nhuận ròng hay lợi nhuận sau thuế trong một kỳ kinh doanh, chia cho mức doanh thu đạt được trong kỳ đó.
Vai trò cũng như cách tính tỷ số lợi nhuận trên doanh thu
Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu sẽ cho ta thấy mức lợi nhuận tu về sẽ chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu tổng cả của một kỳ. Chỉ số này nếu là dương thì sẽ biểu đạt rằng công ty đó đầu tư có lãi và ngược lại, nếu chỉ số là âm thì dự án đầu tư của công ty đó thua lỗ. Đồng thời, công ty sẽ dùng tỉ số này để so sánh với tỷ số này của các công ty khác trong cùng ngành, lĩnh vực đầu tư để đánh giá mức độ thu lời của mình, từ đó mà có thể đưa ra các giải phải hữu ích giúp nâng cao doanh thu trong các kỳ sau. Ở các ngành cũng sẽ có tỉ số ROS khác nhau nên các công ty có thể dựa vào tỉ số ROS của ngành mà mình đang đầu tư để thấy được mức độ phát triển của mình trong ngành đó.
Các mối quan hệ liên quan tới tỷ số lợi nhuận trên doanh thu
Ngoài ROS thì còn có các tỉ số khác như ROE, ROA cũng đều để đánh giá hoạt động của công ty. Các chỉ số này đều sẽ có những mức độ tương đồng một cách tương đối. Ngoài ra, ROS còn có mối liên hệ với số vòng quay tài sản khi 2 số liệu này tỉ lệ nghịch với nhau. Trong quá trình báo cáo, nhận xét thì thường đưa ra cả hai loại chỉ số này.
Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu là một loại chỉ số quan trọng, giúp doanh nghiệp hoạch định được chiến lược cho mình và là thước đo đánh giá hoạt động của công ty đồng thời là một loại kiến thức cơ bản trong kinh doanh.